Het lijkt wel of iedereen bezig is met grip op samenwerkingsverbanden. Dat is ook niet zo gek. We hebben geruime tijd ervaring met samenwerkingsverbanden. Ze zijn er in alle soorten en maten. We zijn eigenaar van een gemeenschappelijke regeling, maar ook opdrachtgever en klant. Het zijn collegeregelingen waardoor de gemeenteraad het gevoel heeft meer op afstand te staan. En dat is natuurlijk ook zo. Maar GR-en voeren voor ons belangrijke taken uit. Taken die inwoners direct raken. Natuurlijk wil je dan invloed hebben op zo’n GR. Niet alleen maar budget toekennen, maar ook invloed hebben op de kwaliteit van de dienstverlening aan onze inwoners.
De Griffierskring
Op de schaal van de Regio West-Brabant (19 gemeenten) gebeurt ook een en ander op dit gebied. De Griffierskring pakt de uitwerking van de nota Verbonden partijen op door het proces verder uit te werken en bijvoorbeeld voor de 19 gemeenten bijeenkomsten te organiseren met de GR-en.
De financiële werkgroep
De regionale financiële werkgroep is ambtelijk zeker bekend. Op de schaal van 19 gemeenten zijn zij actief. Cor van Steenpaal uit Roosendaal is de voorzitter van deze club. Al enkele jaren vormen zij panels bemand met financiële mensen van de 19 gemeenten. Een panel beoordeelt de ontwerpbegroting van een GR en deelt deze beoordeling met de andere gemeenten. Alle gemeenten kunnen hier hun voordeel mee doen. Ook van De6-gemeenten draaien collega’s mee in die panels. In het interview met Arjen Klep in deze nieuwsbrief lees je hoe we vanuit De6 beleidsmatig willen aansluiten bij deze panels.
Werkgroep Governance
Op initiatief van Rene Wiersma, controller in de gemeente Breda, heeft een groep een ‘startnotitie regionaal initiatief Verbonden Partijen’ opgesteld. Daarin gaat het onder andere over de uitwerking van de risicomatrix die ook in de nota Verbonden Partijen wordt vermeld. Daarin is afgesproken om per gemeente de verbonden partijen in te delen op (politiek, inhoudelijk en financieel) risico. Deze groep werkt de risicomatrix verder uit. Daarnaast doen zij een voorzet voor indicatoren die op grond van de nieuwe BBV verplicht is. Voor gemeenten zijn deze indicatoren specifiek benoemd, maar voor GR-en zijn ze nog niet gedefinieerd. Deze werkgroep maakt daar een voorzet voor, waarmee de financiële werkgroep in hun panels verder aan de slag kunnen.
Denktank Verbonden Partijen West Brabant
Op schaal van de 19 hebben raadsleden een denktank opgestart. René van Broekhoven (raadslid in Roosendaal) heeft vorig jaar, samen met Jennie Boer (Etten-Leur), Caspar Rutten (Breda) en Robin van der Helm (Oosterhout) het initiatief daarvoor genomen. Aanleiding was de ‘worsteling’ om als individueel raadslid zicht te krijgen op verbonden partijen in de regio. Dat kost iedereen veel tijd. Dat moest toch anders kunnen. In de vorige nieuwsbrief werd René van Broekhoven geïnterviewd hierover. De denktank is een groep enthousiaste raadsleden uit de regio West-Brabant die meer kennis wil delen over en grip wil krijgen op verbonden partijen in de regio. Zij willen binnenkort een pilot doen met de GGD om raadsleden in onze regio, om te beginnen, meer het verhaal achter de cijfers te kunnen bieden.
Landelijke aandacht
Ook landelijk is er aandacht voor grip op samenwerking. De Raad voor Openbaar Bestuur bracht laatst hierover een rapport uit: ‘Wisselwerking. Naar een betere wisselwerking tussen gemeenteraden en de bovengemeentelijke samenwerking’. In het voorwoord staat:
“Veel gemeenteraadsleden hebben het gevoel de greep te verliezen op de taken die samen met andere gemeenten worden uitgeoefend. Ze missen vaak het overzicht van wat er op dat bovengemeentelijke niveau gebeurt. Weliswaar is de gang van zaken meestal formeel wel in orde, de gemeentelijke bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling wordt wel vastgesteld, maar van een wezenlijke inhoudelijke betrokkenheid van gemeenteraadsleden bij het werk van de gemeenschappelijke regeling is vaak onvoldoende sprake.”
Dit is ook een van de redenen waarom we in De6-verband samen op willen trekken op dit gebied. Door krachten te bundelen proberen we de positie van gemeenteraden te versterken als het gaat om grip op samenwerkingsverbanden.
Wat doet De6 daartussen?
Begrijpelijk dat mensen soms door de bomen het bos niet meer zien. Op schaal van de 19 gemeenten lopen initiatieven, en dan willen wij met De6 daarin ook samen optrekken. We moeten er voor zorgen dat het elkaar niet bijt. En dat kan ook. Als iets op de schaal van de 19 gemeenten wordt bedacht of georganiseerd, is dat prima. In de uitvoering proberen wij als De6 daarin samen op te trekken. Als er bijvoorbeeld een risicomatrix komt, dan kunnen wij dit met elkaar verder uitwerken. Als er bijvoorbeeld een bijeenkomst is over deze onderwerpen op de schaal van de 19, kunnen wij die in De6-verband samen voorbereiden. Als op de schaal van 19 gewerkt wordt met financiële panels, dan sluiten we beleidsmatig vanuit De6 met één persoon aan. Daarin zit de kracht van De6. In de loop van het jaar zullen we elkaar steeds vaker weten te vinden. Het kwartet probeert dit te organiseren. De ene keer lukt dit nu nog beter dan de andere keer. Als het nog niet helemaal perfect is, dan leren we ervan en doen we het de volgende keer beter.