Onlangs is de nota Verbonden Partijen West Brabant geactualiseerd (19 gemeenten). In de nota staan zes spelregels voor Verbonden Partijen. De spelregels zorgen er voor dat raden meer grip kunnen krijgen op deze partijen. Van de De6 gemeenteraden hebben vier de nota vastgesteld en één heeft de nota voor kennisgeving aangenomen. Bij de zesde raad staat de nota in december ter vaststelling op de agenda.
Scherper aan de voorkant
“De nota is geactualiseerd, omdat de Wet gemeenschappelijke Regelingen (Wgr) met ingang van 1 januari van dit jaar is gewijzigd. Wat er nieuw is? We hebben scherper beschreven welke afspraken raden kunnen maken, voordat de samenwerking in een verbonden partij wordt aangegaan. Dan weet je als raad vanaf het begin van een samenwerkingsverband waar je aan toe bent.”
Richtlijnen voor kaders (jaarlijks)
Een andere belangrijke wijziging is dat de verbonden partij van de deelnemende gemeenten ieder jaar (in november) richtlijnen krijgt; voor beleidsmatige en financiële kaders. Wim: “Dan kun je denken aan jaarlijkse indexering, bezuinigingen/investeringen. Maar ook: welke effecten moet de partij gaan bereiken. Het is belangrijk dat er afstemming plaatsvindt over deze richtlijnen tussen de verschillende deelnemers aan de verbonden partij. Dus tussen de colleges, maar ook tussen de raden. Want, hoe meer overeenstemming, hoe eenduidiger de aansturing en hoe duidelijker de verbonden partij zijn kaders voor het komende jaar kan invullen. In deze kaders (kaderbrief) geeft de gemeenschappelijke regeling op hoofdlijnen de financiële en beleidsmatige uitgangspunten voor zijn begroting aan.”
Meer tijd voor afstemming
“Zoals ik al aangaf is het belangrijk om afstemming te hebben tussen de deelnemers aan een verbonden partij. Niet alleen bij het bepalen van de richtlijnen, maar ook voor de gedachtewisseling over de begroting en over eventuele zienswijzen. Dan moet daar wel tijd voor zijn. Dat hebben we als volgt gedaan:
Kalender
- Uiterlijk 1 februari leveren verbonden partijen kun kaderbrief aan
- In februari is er ruimte voor gesprekken tussen de verbonden partijen en de gemeenteraden over de kaderbrieven. In de nota verbonden partijen is een risicomatrix opgenomen. Door het invullen van deze matrix kunnen gemeenteraden bepalen met welke verbonden partijen in ieder geval een gesprek gevoerd moet worden.
- uiterlijk 15 april leveren de verbonden partijen hun concept begrotingen en hun jaarverslagen aan bij de raden van de deelnemende gemeenten
- in de derde week van mei leveren de colleges het raadsvoorstel aan met daarin de (onderling afgestemde) voorstellen voor zienswijzen aan. Vervolgens is er drie weken de tijd voor onderlinge uitwisseling tussen raden
- in de derde week van juni worden de voorstellen van de colleges door de raden behandeld en voor 1 juli worden de zienswijzen aan de verbonden partijen gezonden
Peilstok
Ten slotte zijn verbonden partijen – door de nieuwe nota – verplicht om vierjaarlijks een beleidsplan te maken. Wim: “Het voordeel daarvan is dat je als raden iedere vier jaar de peilstok er in kan steken en kan kijken of de resultaten die de verbonden partij had moeten halen, ook zijn gehaald. Bijvoorbeeld: is de kwaliteit van de dienstverlening omhoog gegaan sinds we het samen doen met andere gemeenten, zijn de kosten lager en is onze kwetsbaarheid verminderd? Op basis van de peilstok kun je als raad vinden of er moet worden bijgestuurd en zelfs in een extreem geval of de gemeente moet uittreden. Deze vier jaar is gekoppeld aan een raadsperiode.“
Wim: “de kern is om meer aan de voorkant kaders te kunnen stellen en zo samen sterk te zijn. Dat is best ingewikkeld. Maar de nieuwe nota is volgens mij een goede start om als raden daadwerkelijk gezamenlijk meer grip te krijgen op verbonden partijen. Zeker in De6-verband.”
De nota Verbonden Partijen W-B is geactualiseerd door: Arjan Klep (Etten-Leur), Anne Wouters (Moerdijk) en Wijnand Smulders (Oosterhout).
Griffiers die hebben ondersteund: Jan Jaap Rochat (Zundert), Iede Bakker (Werkendam), Kees Adriaanse (Woensdrecht), Ricus Tiekstra (Moerdijk), Wim Voeten (Etten-Leur) en Joke Rosiers (Rucphen). Daarnaast heeft Joke Heijnen (concerncontroller van Steenbergen) ondersteuning geleverd.