Wat heeft de juridische werkgroep tot nu toe bereikt?

Al ongeveer anderhalf jaar werken juristen van de De6-gemeenten samen waar het kan. Bijvoorbeeld bij de totstandkoming van het Werkplein. Maar ook bij het opstellen van gezamenlijke regelgeving met betrekking tot de Jeugdzorg en de oprichting van een Klachtencommissie voor de Jeugdzorg. Resultaat: kwaliteitsverbetering, o.a. door meer en beter kennisdelen.

Concrete voorbeelden? We zetten er een aantal op een rijtje.

Second opinion: zelf extra juridisch toetsen

Binnen onze zes gemeenten spelen regelmatig vraagstukken waarbij het bestuurlijk of ambtelijk gewenst kan zijn om een extra juridische toets te doen. Vaak wordt hiervoor tegen hoge kosten extern juridisch advies ingewonnen. Samenwerking kan hier kostenbesparend werken. Concreet voorbeeld hiervan: bij de gemeente Moerdijk was bij een kwestie in het kader van een mediation behoefte aan financieel advies. Voorheen werd dat meestal extern gevraagd, maar nu kon een collega van een van de andere De6-gemeenten helpen. De De6-gemeenten hebben verder afgesproken in 2016 tenminste 1 dossier aan te leveren voor een second opinion door een jurist van een andere gemeente.

Gemeentelijk regelgeving: samen tijd en kosten besparen

Samenwerking bij de totstandkoming van gemeentelijke regelgeving loont. Niet alleen omdat we juridische kennis kunnen delen, maar ook omdat zo concrete voorstellen kunnen worden gedaan tot het vaststellen van nieuwe of te wijzigen verordeningen. Dat werkt tijd- en kostenbesparend. Ook kan hiermee inhoudelijke afstemming worden bereikt op talloze terreinen. Inmiddels is een juridische werkgroep in het leven geroepen die als opdracht heeft om gezamenlijke voorstellen te doen tot het vaststellen van gemeentelijke verordeningen en regelingen. (Nieuwe) modelverordeningen van de VNG zijn daarbij leidend en zullen als eerste worden opgepakt. Kaders en uitgangspunten zijn al gedefinieerd. Ook zijn de onderwerpen geïnventariseerd waarmee we aan de slag willen gaan: Afvalstoffenverordening, Erfgoedverordening en Subsidieverordening. In ieder geval zoeken we de samenwerking bij de implementatie van de nieuwe Aanbestedingswet. Ook pakken we de regeling Nadeelcompensatie op.

Bezwaarbehandeling: veel kansen op samenwerking

Begin februari heeft er op initiatief van Roosendaal een succesvol mini-symposium plaatsgevonden waarbij met betrokkenen in het proces van bezwaarbehandeling (juristen, secretarissen, leden van bezwarencommissies, leidinggevenden en bestuurders) is verkend of er mogelijkheden liggen om rond de behandeling van Awb-bezwaarschriften samen te werken. In de Drechtsteden werken zes gemeenten al succesvol samen op dit terrein en blijkt dat zo de efficiency gunstig wordt beïnvloed, en dat kosten worden bespaard.

Streven is dat elke De6-gemeente per 1 september 2016 een Bezwaarcommissie op rechtspositioneel gebied (ambtenaren- en arbeidsrecht) heeft. De juridische werkgroep zal op korte termijn concrete voorstellen doen hoe de samenwerking verder vorm kan worden gegeven. We zien vooral kansen in de effectievere inzet van het ambtelijk secretariaat van de verschillende commissies en de verdieping van kennis. Ook het Werkplein wordt hierbij betrokken.

Verzekeringen: gezamenlijk inkopen en aanbesteden

Inmiddels hebben de collega’s die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de gemeentelijke verzekeringsportefeuille een 2e overleg gehad over de mogelijkheden om te komen tot het gezamenlijk inkopen van verzekeringen. Een eerder overleg heeft al geleid tot het delen van kennis, kunde en informatie over het beheer van verzekeringen en behandelingen van schadeclaims. Het belang om met elkaar samen te werken is groot gezien de kwetsbaarheid van deze functie bij de individuele gemeenten (eenmansfuncties). Daarnaast kunnen wellicht besparingen worden bereikt bij een gezamenlijk inkoop van verzekeringen.

Streven: meer deskundigheid ontwikkelen voor wat betreft beheer van de portefeuille Verzekeringen. Ook hopen we eind van dit jaar al te kunnen starten met het gezamenlijk aanbesteden van een of meerdere verzekeringen, hopelijk met zoveel mogelijk gemeenten.

Juridische opleidingen: cursussen voor juristen en niet-juristen

In samenwerking met het Regionaal Juridisch platform van 19 gemeenten worden dit jaar – voor juristen en niet-juristen – een aantal juridische cursussen aangeboden. Die vloeien voort uit het jaarplan juridische opleidingen. Maar ze zijn ook de eerste aanzet voor een strategisch juridisch opleidingsplan, dat juridische opleidingen en cursussen op structurele basis moet gaan bieden. We zien hier kansen om met minder middelen juristen en niet-juristen beter op te leiden. In het eerste kwartaal van 2016 is bijvoorbeeld een basiscursus Gemeenterecht voor niet-juristen gegeven. Daarnaast zijn deze cursussen weer momenten waarop juristen uit de regio elkaar ontmoeten, wat bevorderend werkt in de samenwerking. Inmiddels heeft ook al een aantal omliggende, niet-De6-gemeenten zich gemeld om deel te nemen aan de cursussen. En een leergang Regelgeving van de Universiteit van Amsterdam is nu ook in West-Brabant gedoceerd.

Samenwerking juridische advisering gemeenschappelijke regelingen: één aanspreekpunt

Om te komen tot een effectievere advisering van de bestuurders van onze gemeenten t.a.v. juridische vraagstukken die spelen bij gemeenschappelijke regelingen (denk bijvoorbeeld aan het door Moerdijk, Roosendaal en Etten-Leur samen opgerichte, maar zelfstandig opererende ICT-WBW), zijn concrete afspraken gemaakt over een gezamenlijke advisering door juristen. Dit leidt tot een meer eenduidige advisering aan bestuurders en meer effectiviteit in de besluitvorming. In de huidige situatie is het nog zo dat wanneer er sprake is van wijzigingen in zo’n gemeenschappelijke regeling elke gemeente alle juridische consequenties zelf moet doorlichten. Dankzij deze samenwerking kan dat veel effectiever. Er is nu één juridisch aanspreekpunt wanneer er sprake is van wijzigingen in gemeentelijke regelingen.

Bovendien is de juridische werkgroep ook adviseur voor andere werkgroepen die actief zijn in de De6-samenwerking. Zo heeft onze werkgroep onlangs een advies uitgebracht over de wijze waarop de samenwerking rond VTH-WABO taken (collega’s detacheren) juridisch kan worden vorm gegeven.